Het Nieuwe Slimme Leren

Het Nieuwe Slimme Leren (HNSL) was het onderwerp voor mijn profielwerkstuk in de vijfde klas van de middelbare school. Met dit project heb ik een nieuw ontwerp gemaakt voor een schoolsysteem dat kennis over het brein gebruikt om scholieren beter te laten leren. Het eindproduct van HSNL bestond uit vier delen; Een uitwerking van het verslag, een website, een fysieke leeromgeving en ik heb een presentatie gegeven.

Het basisidee van HNSL kwam nadat ik een interview had gedaan met prof. dr. Margriet Sitskoorn, hoogleraar neuropsychologie aan de Universiteit van Tilburg. Zij vertelde me over de verbinding tussen de hersenen en gedrag dat het fundament zou vormen voor Het Nieuwe Slimme Leren: “Je hersenen bepalen je gedrag, maar je gedrag bepaalt ook je hersenen.”

De meeste mensen weten wel dat onze hersenen ons gedrag beïnvloeden, maar niet iedereen weet dat het ook andersom werkt, je gedrag bepaalt ook je hersenen. Dit betekent dat je door de juiste keuzes te maken in je gedrag, je de ontwikkeling van bepaalde hersenengebieden kan stimuleren waardoor je beter kunt leren. De hersenen zijn maakbaar, gedragsverandering is het middel om richting te geven aan deze maakbaarheid.

Maar over welke vormen van gedrag hebben we het dan? Het blijkt dat sommige vormen van gedrag een buitenproportioneel grote invloed hebben op de hersenen: slaap, voeding, bewegen en aandacht. Door gezond te eten, veel te bewegen, goed te slapen en je aandacht te focussen vergroot je de functionaliteit van je hersenen enorm. Je voelt je fitter, denkt helderder, kunt beter leren, krijgt een verbeterde concentratie, verbeterd geheugen en algehele verbeterde cognitieve prestaties. Naast dat je beter presteert, worden je hersenen ook gezonder en verlaag je de kans op verschillende hersenaandoeningen op latere leeftijd.

We weten allemaal dat gedragsverandering niet makkelijk is, helemaal als het gaat om nieuw gezond gedrag aanleren. Er was dus een oplossing nodig om gedragsverandering makkelijker te maken voor toepassing in het schoolsysteem. Die oplossing kwam van het begrip ‘nudging’ (uit het boek Nudge van Richard Thaler). Onze hersenen zijn constant in verbinding met onze omgeving en ons gedrag wordt dus ook voor een groot deel gestuurd door impulsen uit onze omgeving. Dit betekent dat je gedragsverandering makkelijker kan maken door je omgeving aan te passen. Als je de omgeving aanpast zodat de gewenste keuze de makkelijke keuze (of default keuze) wordt, wordt gedragsverandering een stuk makkelijker.

Het Nieuwe Slimme Leren combineert de inzichten van ‘het maakbare brein’ en nudging om een leeromgeving te maken die positief gedrag stimuleert. Door in de leeromgeving rekening te houden met de invloed van gedrag op onze hersenen kunnen we het leervermogen van scholieren en studenten vergroten.